راز و و رمزهای تاج محل

کسانی که برای نخستین بار به هند می روند حتما از تاج محل دیدن می کنند. بنای زیبا و معروف تاج محل بین سال های ۱۶۳۲ و ۱۶۴۷ توسط شاه جهان، امپراتور مغولی ساخته شده. شاه جهان این بنا را به همسرش ممتاز محل که حین تولد فرزندش از دنیا رفت، تقدیم کرده بود. اما علی رغم ویژگی سمبلیک این بنا، تاریخ آن در پرده ای از ابهام است. در ادامه حقایقی در خصوص این بنای مرمرین ارائه می شود.

خطای دید در هر قسمت از آن وجود دارد

طراحان و معماران تاج محل استاد قرینه سازی و خطای دید بوده اند. برای مثال وقتی برای اولین بار نزدیک دروازه اصلی می شوید، این بنا فوق العاده نزدیک و بزرگ به نظر می رسد. اما هر چه نزدیکتر می شوید بر خلاف آنچه انتظار داشتید، اندازه بنا کوچکتر می شود. گرچه مناره های اطراف آرامگاه کاملا عمودی به نظر می رسند اما در واقع اندکی کج هستند. به رغم ظرافت و زیبایی به کار رفته در بنا ولی با حادثه ای مانند زلزله ستون ها فروخواهند ریخت.

معروف ترین افسانه درباره تاج محل احتمالا اشتباه است

بر طبق افسانه های موجود، شاه جهان می خواسته مقبره او در دنیا بی همتا باشد. برای اطمینان از اینکه هیچ کس مشابه آن را نمی سازد، شاه جهان چشم و دست های معماران و صنعتگران این بنا را قطع کرده است. با این وجود مورخان هیچ مدرکی دال بر این موضوع نیافته اند .

هر دو مقبره خالی است

در داخل تاج محل، مقبره ممتاز محل و شاه جهان در میان یک اتاق هشت ضلعی که با سنگ های قیمتی تزیین شده و یک صفحه مرمری دارد، قرار گرفته است. اما این مقبره مجلل تنها برای نمایش است. مقبره واقعی در زیر باغ و در یک اتاق آرام قرار گرفته است.

این بنا تقریبا متقارن است

تاج محل اوج معماری مغول است که با تقارن بی عیب و نقص معماری این دوره ساخته شده است. مناره های اطراف آرامگاه گنبدی و استخر مرکزی، ساختمان اصلی را منعکس می کنند. باغ ها که می توان گفت بهشت زمینی هستند به چند مربع تقسیم می شوند و ساختمان های دوقلوی قرمز (مسجد شرقی و مسجد غربی) یک توازن و هماهنگی به این مجموعه بخشیده اند. اما یک استثنا وجود دارد. مقبره خالی شاه جهان که در غرب محور مرکزی قرار گرفته، تعادل را برهم زده است. این جایگذاری سبب شده بسیاری به این باور برسند که او هرگز نمی خواسته آنجا به خاک سپرده شود.

شکل تاج محل عوض شده است

مرور زمان و آلودگی سبب شده نمای سنگ مرمر تاج محل آسیب ببنید و تحت تاثیر دود و آلودگی به رنگ قهوه ای و زرد درآید. زنان هندی با استفاده از یک روش سنتی از ماده لجنی به نام multiani mitti بر روی بنا استفاده می کنند سپس با برس آن را می شویند، بدین صورت لکه ها از روی بنا پاک شده و درخشندگی به آن بازمی گردد.

در طول روز رنگ آن عوض می شود

یکی از ویژگی های منحصر به فرد تاج محل این است که رنگ آن مدام عوض می شود. از طلوع تا غروب خورشید، آفتاب رنگ مقبره را تغییر می دهد. هنگام طلوع آفتاب، خاکستری و صورتی کم رنگ به نظر می رسد، همین که خورشید بالا می آید، سفید می شود و هنگام غروب آفتاب، پرتقالی می شود. شب ها تاج محل آبی شفاف دیده می شود. بلیط های ویژه زمانی که ماه کامل است و برای تماشای کسوف به فروش می رسند.

تاج محل دوم با سنگ مرمر سیاه قرار بوده ساخته شود

همانطور که گفته شد مقبره خالی شاه جهان به طور تصادفی جایگذاری شده است. افسانه های محلی می گویند که شاه جهان می خواسته یک تاج محل دیگر درست شبیه این تاج محل در آن طرف رودخانه جمنا بسازد اما برخلاف این یکی، آن را با سنگ سیاه بسازد، جایی که قرار بود او دفن شود. گفته می شود بنای این ساختمان پس از آنکه شاه جهان توسط پسر خودش (که فرزند ممتاز محل نیز بوده است) سرنگون شده و در قلعه ای در همان نزدیکی زندان می شود، نیمه کاره رها می شود. برخی مورخان نیز مخالف این هستند که این تنها یک داستان فولکلور باشد.

این بنا بیشتر نماد قدرت است تا نماد عشق

گزارش ها نشان می دهد شاه جهان به عنوان یک پادشاه بیشتر ظالم بوده تا عاشق. در واقع تاج محل برای او یک وسیله تبلیغاتی بوده است. تقارن منظم این مجموعه نشان از قدرت مطلق اوست ( یک پادشاه مغولی تمام عیار). زیاده روی در تزیینات (استفاده از کریستال، سنگ لاجورد، سنگ مرر، فیروزه) و عظمت این بنا، شکوه و عظمت برای سلطنت شاه جهان به ارمغان آورده است.

 

منبع : کاویاب